In Nederland is woningruil een officieel erkend concept, maar relatief nieuw in Vlaanderen. Wat is het? Wat zegt de wetgeving? Komt het concept naar België? Ontdek het hier.
1. Wat is een woningruil?
Bij woningruil (of homeswap) wisselen twee partijen van woning. Dit kan een tijdelijke of permanente ruil zijn, afhankelijk van de afspraken en goedkeuring van de verhuurder(s). In Nederland gebeuren de meeste woningruilen tussen huurders.
1.1. Situaties van woningruil
Woningruil is vooral populair in sociale huurwoningen, waar wachttijden lang zijn en het aanbod beperkt is. Maar kan ook perfect plaatsvinden met woningen op de private huurmarkt.
- Je hebt een huurhuis en ruilt met een andere huurder. Jullie starten beide met een nieuw huurcontract.
- Je hebt een huurhuis en ruilt met een andere huurder. Jullie nemen elkaars huurcontract over.
- Je hebt een huurhuis of bent eigenaar en ruilt tijdelijk met een andere huurder of eigenaar als vakantiebestemming.
1.2. Waarom ruilen van woning?
- Sneller verhuizen zonder wachttijd bij woningcorporaties.
- Verhuizen zonder hoge verkoop- of verhuiskosten zoals bij koopwoningen.
- Lagere huurprijs behouden, vooral bij contractovername binnen sociale huur.
- Passendere woonruimte bij gezinsuitbreiding, scheiding of verandering in werk- of studielocatie.
2. Huurhuis ruil met nieuwe contracten
Beide huurders beëindigen hun bestaande huurovereenkomst en sluiten een nieuw contract af met de verhuurder van de woning waar ze naartoe verhuizen.
2.1. Aandachtspunten
- Waarborgsom en contractvoorwaarden kunnen verschillen. Controleer goed de nieuwe voorwaarden voordat je tekent.
- Bij sociale huur gelden inkomensgrenzen. Je moet voldoen aan de passendheidsnormen en de verhuurder moet akkoord gaan.
- Screening door verhuurder. De verhuurder bepaalt of de nieuwe huurder aan de inkomenseisen en andere voorwaarden voldoet.
- Nieuwe huurprijs mogelijk. De verhuurder mag een nieuwe huurprijs vaststellen, wat betekent dat de huur hoger of lager kan zijn dan voorheen.
- Huurachterstand blijft jouw verantwoordelijkheid. De verhuurder kan weigeren een nieuwe huurder te accepteren als er betalingsproblemen zijn.
- Woning opleveren volgens huurcontract. Je bent niet verplicht de woning in exact dezelfde staat achter te laten als bij aanvang, tenzij het huurcontract dit voorschrijft.
2.2. Wanneer?
- Als de verhuurder contractovername niet toestaat.
- Als er grote verschillen zijn in huurprijs of woningwaarde.
- Als de woningcorporatie een nieuwe inkomenscheck wil doen.
- Als beide huurders bij verschillende verhuurders of woningcorporaties huren.
3. Huurhuis ruil met contractovername
Beide huurders nemen het bestaande huurcontract over van de vorige huurder. Dit betekent dat de huurprijs, voorwaarden en looptijd van het contract hetzelfde blijven.
3.1. Aandachtspunten
- Je neemt eventuele huurachterstand over. Controleer of de vorige huurder betalingsproblemen had.
- Huurprijs blijft meestal gelijk. Dit kan voordelig zijn als de huidige huur lager is dan de markthuurprijs.
- Verhuurder moet akkoord gaan. De verhuurder heeft het recht om een kandidaat-huurder te weigeren.
- De ruil moet voldoen aan de regels van sociale of particuliere huur. De verhuurder kan een inkomenscontrole uitvoeren.
- Woning opleveren volgens bestaande huurvoorwaarden. Je bent gebonden aan dezelfde onderhouds- en renovatieverplichtingen als de vorige huurder.
3.2. Wanneer?
- Als huurverhogingen vermeden moeten worden.
- Als beide huurders bij dezelfde woningcorporatie huren.
4. Woningruil vakantie
4.1. Aandachtspunten
- Vraag expliciete toestemming van de verhuurder. Vooral bij sociale huur is goedkeuring nodig.
- Controleer de huurcontracten. Sommige huurcontracten verbieden onderverhuur, waaronder woningruil.
- Maak duidelijke afspraken over water, gas en elektriciteit. Hoe regel je het verbruik en de kosten hiervan?
- Controleer of schade aan de woning gedekt is door je verzekering bij tijdelijke bewoning door anderen. Pas deze aan indien nodig.
4.2. Wanneer?
- Als je winst te maken van woning wil wisselen.
- Als je voor korte periodes, zoals vakantie of werkverplaatsing, van huis wil wisselen.
5. Tips voor een geslaagde woningruil
- Vraag naar een schriftelijke bevestiging zodra de ruil is goedgekeurd.
- Kijk de staat van de woning die je overneemt na en leg dit vast met foto’s.
- Regel de adreswijziging bij de gemeente binnen 5 dagen na de verhuizing.
- Vraag juridisch advies als je twijfelt over de voorwaarden van de woningruil.
- Controleer of je in aanmerking komt voor huurtoeslag in de nieuwe woning.
- Dien een officiële aanvraag in bij de verhuurder(s) inclusief motivatie en bewijsstukken.
- Gebruik woningruilplatformen zoals Woningruil.nl, HomeExchange.com of Facebook-groepen.
- Leg afspraken schriftelijk vast met een ruilovereenkomst om misverstanden te voorkomen, inclusief:
- Huurprijs en huurverhogingen (indexatie)
- Onderhoudsverantwoordelijkheid
- Waarborg en schadeafhandeling
- Verzekering en aansprakelijkheid
- Staat van de woning bij overdracht
- Administratiekosten en juridische gevolgen
6. Is woningruil iets voor België?
6.1. Voor de private en sociale huurmarkt
Ja:
- In België moeten sociale huurders voldoen aan inkomensgrenzen en andere criteria. Als woningruil onder dezelfde regels valt als een nieuwe sociale toewijzing, kan het een haalbare optie worden.
- In België kampen sociale huurders met lange wachttijden voor een woning die beter bij hun situatie past. Met een woningruil kunnen sociale huurders sneller een woning ruilen zonder een nieuwe aanvraag in te dienen.
- Veel huurders zitten in een te grote of te kleine woning door veranderingen in hun gezinssituatie (bv. kinderen die uit huis gaan of gezinsuitbreiding).
Woningruil helpt om beter gebruik te maken van bestaande woonruimte. - De woningmarkt in België is duur en streng gereguleerd. Veel mensen willen verhuizen zonder te kopen. Woningruil zou huurders en eigenaars een extra optie kunnen bieden naast traditioneel huren of kopen.
Maar:
- Er is nog geen wettelijk kader voor woningruil in België, terwijl het in Nederland wel officieel erkend is door woningcorporaties. Er moeten nog duidelijke regels opgesteld worden.
- Door een woningruilsysteem zou België veel juridische aanpassingen moeten doorvoeren, aangezien de sociale huurcontracten en private huurovereenkomsten sterk gereguleerd zijn.
- In België is het nog geen breed bekend systeem. Er zijn weinig platformen die woningruil aanbieden in België behalve HomeExchange.com voor woningruilvakanties.
6.2. Voor vakanties
Ja:
- Je reist goedkoper.
- Soms accepteren ruilpartners dat je huisdieren meeneemt.
- Je beleeft een stad of streek als een echte local en niet zozeer als een massatoerist.
- De woning waar je zal verblijven is meestal volledig uitgerust, bv. met keuken en tuin.
- Je mag je woning tijdelijk ruilen voor vakantie zonder vergunning maar mag er geen geld voor vragen (Vlaanderen).
- Je mag je woning onderverhuren, indien toegelaten volgens het huurcontract (Vlaanderen).
Maar:
- Maak een schriftelijke overeenkomst om misverstanden te voorkomen.
- In sommige gemeentes gelden strengere lokale wetgeving wat betreft toerisme.
- Als je meedoet aan een platform voor woningruil voor vakantie, check dan zeker de voorwaarden van de website.
- Er is nog geen wettelijk kader voor woningruil voor vakantie in België. Er moeten nog duidelijke regels opgesteld worden.
- Check altijd of je brand- en inboedelverzekering schade door tijdelijke bewoners dekt. Sommige verzekeraars bieden tijdelijke uitbreidingen aan.
Bronnen: Home Exchange, Juridisch Loket, Rijksoverheid, Wikipedia
Wil je dit artikel als bron vermelden? Gebruik dan:
Stiasteny, L. (2025, 20 maart). Woningruil volgens Nederlandse wetgeving. Appartement.be. Geraadpleegd op (datum XX/XX/202X), van https://www.appartement.be/woningruil-volgens-nederlandse-wetgeving/
Gerelateerde artikels:
