Inschrijven voor een sociale woning: complete gids voor snel woningaanbod

Dringend een sociale woning nodig? Ontdek de cruciale stappen voor het inschrijven voor een sociale woning of appartement in Vlaanderen, België. Lees hier de meest recente tips en verkort jouw wachttijd.

Inschrijven voor een sociale woning

Vanaf 18 maart 2024 kan je jezelf online inschrijven als kandidaat-huurder voor het huren van een sociale woning via het centraal inschrijvingsregister (CIR). Je zal je dossier kunnen aanmaken, raadplegen en aanpassen. Doorloop onderstaande 7 stappen. Schrijf jezelf vlotjes in dankzij onze tips en aandachtspuntjes.

Van 17 november 2023 t.e.m. 17 maart 2024 gold een freezeperiode voor het inschrijven voor een sociale woning in Vlaanderen. Tijdens deze periode kwamen er geen inschrijvingen, schrappingen en weigeringen door.

De 7 stappen voor het inschrijven voor een sociale woning (inhoudstabel)

Stap 1: Bereid je goed voor

Alvorens je jezelf inschrijft als kandidaat-huurder, kijk na of je voldoet aan de voorwaarden voor het huren van een sociale woning. Voldoe je niet? Dan zal het CIR je dossier automatisch weigeren.

Verzamel je bewijsdocumenten. Bewijsdocumenten zijn documenten die bewijzen dat je voldoet aan de voorwaarden. Tijdens het inschrijven, kan je ze uploaden in deze bestandstypen: JPEG, JPG, PDF, PNG, GIF, TIF en TIFF.

De bewijsdocumenten zijn mogelijks:

Je verblijfspapieren.
Je budgetbegeleiding.
Je collectieve schuldenregeling.
Je attest van arbeidsongeschiktheid.
Je beroepsinkomsten uit het buitenland.
Je loonfiches of een leefloon attest, werkloosheidsuitkering etc.
Je certificaten om een geestelijke of lichamelijke handicap aan te tonen.

Aandachtspunt: Beschik je over een andere woning of andere woningen in het binnen- of buitenland? Dan moet je de wettelijke documenten hiervan voorleggen. Alsook de documenten die aantonen dat én waarom je niet in deze woning(en) kan wonen.

Stap 2: Meld je online of fysiek aan

Online inloggen

Log jezelf eenvoudig in bij het CIR met je eID, pincode en kaartlezer of met je Itsme via https://ikwilsociaalhuren.vlaanderen.be/.

Tip: Zoek vooraf de pincode van je eID op of installeer vooraf de Itsme app. Lees hier wat je moet doen als je de pincode van je eID niet meer weet.

Fysiek aanmelden

Lukt online inloggen niet? Schrijf je dan in met begeleiding van de lokale woonmaatschappij. Hiervoor heb je je eID en pincode of de Itsme app nodig.
Heb je geen smartphone en zie je het niet zitten om je ter plaatse in te loggen met je eID? Schrijf je dan in bij je woonmaatschappij via een officieel schriftelijk inschrijvingsformulier.
Heb je geen eID of Itsme? Schrijf je dan fysiek in bij de lokale woonmaatschappij. Hiervoor heb je je rijksregisternummer nodig. Inschrijven met je rijksregisternummer kan enkel bij een woonmaatschappij en niet bij andere begeleidende diensten wegens de GDPR-wetgeving.

Aandachtspunten:

Het CIR kijkt na of je voldoet aan de voorwaarden voor het huren van een sociale woning. Als je dossier niet voldoet aan de voorwaarden, keurt het CIR dit automatisch af.
Als kandidaat-huurder kan je maar één dossier in het CIR hebben. De kandidaat-huurder is de aanvrager en gehuwde/samenwonende partner. Medebewoners kunnen wel deel uitmaken van meerdere dossiers in het CIR.
Je primaire verhuurder kan ook aanpassingen doen in je dossier, op jouw aanvraag via de backoffice mits hij/zij volmacht heeft.

Stap 3: Vul alle nodige gegevens in

Start een dossier op en vul alle gegevens zo correct mogelijk in.

1. Persoonsgegevens

Geef aan wie mee verhuist naar de sociale woning. Hier zie je je gezinssamenstelling en persoonlijke informatie over elk gezinslid. De online inschrijvingstool vult automatisch gegevens in die bekend zijn bij de Vlaamse Overheid. Kijk deze gegevens na en verbeter ze als ze niet (meer) kloppen!

Uitzonderlijke gegevens:

Verhuist een gezinslid niet mee? Vink hem/haar dan uit.
Verhuist iemand mee die niet op dit scherm vermeld staat? Voeg hem/haar dan toe a.d.h.v. het rijksregisternummer.
Ben je zwanger of ga je een kind adopteren? Voeg je kindje toe. Kies bij ‘bewoner toevoegen’ de optie ‘zwangerschap, adoptie’. En vul de informatie aan.
Heb je een handicap of beperking? Voeg het bewijs van je ziekenfonds toe.
Krijg of geef je mantelzorg? Duid dit aan. Geef aan in welke gemeente en voeg een bewijsdocument toe.
Plan je een gezinshereniging via de Dienst Vreemdelingenzaken? Voeg je gezinslid toe. Kies bij ‘bewoner toevoegen’ de optie ‘gezinshereniging’. En vul de informatie aan. Voeg ook zeker de officiële documenten toe aan de bewijsdocumenten. Hier hoef je het rijksregisternummer niet in te geven.

Tip: Krijg of geef je mantelzorg? Dan krijg je mogelijks voorrang als je sociale woning in de gemeente ligt in de gemeente waarin je mantelzorg krijgt of geeft.

Aandachtspunt: De kandidaat-huurder is pas ingeschreven wanneer alle meerderjarige personen hun dossierdeelname bevestigden door zichzelf aan te melden in het CIR.

2. Inkomensgegevens

Het CIR kijkt automatisch na of je voldoet aan de inschrijvingsvoorwaarden m.b.t. inkomen. Ze kijkt ook de inkomensvervangende tegemoetkoming, werkloosheidsuitkering, leefloon en pensioen na.

Uitzonderlijke gegevens:

Krijg/kreeg je een inkomen uit het buitenland? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.
Ben je in budgetbeheer- of begeleiding? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.
Ben je in collectieve schuldbemiddeling? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.
Betaal je onderhoudsgeld? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.
Krijg je een alternatief inkomen (bv. uitkering ziekenfonds of loon uit arbeid)? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.

3. Middelentoets

Eén van de voorwaarden is dat je minder geld op je rekeningen hebt staan dan de maximumbedragen. Je vindt de maximale inkomensgrenzen hier. Geef aan of je voldoet aan deze voorwaarde.

Voldoe je? Klik op ‘ja‘ en ‘volgende‘.
Voldoe je niet? Klik op ‘nee’. Je inschrijving stopt.

Aandachtspunt: Je keuze op dit scherm geldt als een verklaring op eer. Leg je een valse verklaring op eer af? Dan gelden er juridische gevolgen zoals boetes of een strafrechtelijke vervolging.

4. Eigendomsgegevens

Het CIR controleert ook of je voldoet aan de inschrijvingsvoorwaarden m.b.t..eigendommen. Dat kijkt ze na via een koppeling met het Belgisch kadaster.

Uitzonderlijke gegevens:

Bezit je een woning in het binnen- of buitenland? Klik op ‘ja’. Geef aan waarom je deze woning niet kunt bewonen of dat deze onder een uitzondering valt.

Aandachtspunt: Je keuze op dit scherm geldt als een verklaring op eer. Leg je een valse verklaring op eer af? Dan gelden er juridische gevolgen zoals boetes of een strafrechtelijke vervolging.

5. Woningvoorkeuren

Deze stap is optioneel, maar helpt je wel de juiste woning voor jouw gezin te vinden:

Geef aan welk maximaal huurbedrag je maandelijks kan en wil betalen. Je kan deze instellen van 0 t.e.m. 1.500 euro.
Geef daarnaast ook aan welk bedrag aan maximale huurlasten je kan en wil betalen. Huurlasten zijn extra kosten die buiten de maandelijkse huurprijs vallen. Deze kan je ook instellen van 0 t.e.m. 1.500 euro.
Vink alle woningtypes aan waarin je zou willen wonen. De woningtype keuzes zijn: kamer, studio, appartement en huis. Tip: Vink zo veel mogelijk aan. Zo vergroot je je kansen.
Heb je een aangepaste woning nodig om medische redenen? Duid dit aan en voeg een bewijsdocument toe.
Geef aan hoeveel slaapkamers je nodig hebt. Dit aantal mag niet groter zijn dan het aantal gezinsleden dat de woning zal bewonen.

6. Regiokeuze

Regiokeuze

Geef alle regio’s aan waarin je zou willen wonen. Tip: Vink zo veel mogelijk aan. Zo vergroot je je kansen.

Gemeentes toevoegen? Zoek ze via de zoekbalk.
Wijken of deelgemeentes vermijden? Vink deze uit.
Gemeentes vermijden? Verwijder ze via het vuilnisbak-icoontje.

Tip: Vink de gemeente aan waarin je woont en de gemeenten waarin je vroeger al woonde. In die gemeenten heb je een lokale binding. Hoe langer deze binding was, hoe meer kans je hebt om in die gemeente een woning te krijgen. En dus hoe sneller je een woningaanbod krijgt.

Aandachtspunt: Als je je niet inschrijft voor de gemeente waarin je nu woont, start je de periode voor je recht op de huurpremie niet. Je hebt enkel recht op de huurpremie als je minstens 4 jaar ononderbroken bent ingeschreven voor de gemeente waarin je woont. Als je tijdens deze 4-jarige wachtperiode verhuist, moet je dit zo snel mogelijk aanpassen. Doe je dit niet? Dan verlies je het recht op huurpremie.

Woonmaatschappij

Tenslotte kies je een woonmaatschappij. Dit is de contactpersoon voor jouw dossier.

Tip: Kies een woonmaatschappij die actief is in de gemeente waar je domicilie is.

7. Specifieke woningvoorkeuren

Op deze pagina kan je specifieke woningvoorkeuren indienen. Dit kan niet bij elke woningmaatschappij. Als het wel mogelijk is, dan zie je de voorkeuren automatisch verschijnen op deze pagina.

Voorbeelden van de specifieke woningvoorkeuren: extra slaapkamer, terras aanwezig etc.

Tip: Hoe minder specifieke woningvoorkeuren je aanduidt, hoe sneller je een woningaanbod zal krijgen.

8. Inschrijfhulp

Duid aan of je hulp kreeg tijdens je inschrijving. Voorbeelden van hulp zijn een familielid, vriend, vriendin, het OCMW, het CAW etc.

Geef de naam en het e-mailadres van die persoon of instantie in als je wilt dat die persoon ook informatie m.b.t. je dossier krijgt.

Aandachtspunt: Geef hier ook je eigen e-mailadres door. Het CIR stuurt nog geen e-mails. Dit voert het CIR pas later in. Kijk je online dossier zelf dus regelmatig na via het scherm ‘Meldingen‘.

9. Overzicht

Proficiat, je hebt alle gegevens ingevuld. Op dit scherm zie je een overzicht van al je ingevulde gegevens.

Wil je iets aanpassen? Klik op het potlood-icoontje.
Wil je je woonmaatschappij rechten geven om je dossier aan te passen? Ga dan naar ‘Belangrijke informatie‘, daar zie je je woonmaatschappij en klik ‘ja‘.

Is alles volledig en correct? Vink de 3 verklaringen aan en klik op ‘indienen‘.

Aandachtspunt: De kandidaat-huurder is pas ingeschreven wanneer alle meerderjarige personen hun dossierdeelname bevestigden door zichzelf aan te melden in het CIR.

Stap 4: CIR kijkt je dossier na

Het CIR kijkt na of je voldoet aan de inschijvingsvoorwaarden.

Voldoe je niet? Dan verandert je dossier status naar ‘Ingeschreven in onderzoek – extra info gevraagd’. In deze situatie kan je geen woonaanbod krijgen. Kijk je inschrijving opnieuw na, upload de nodige bewijsdocumenten en herbevestig je wijzigingen in het CIR.

Let op: Als kandidaat-huurder kan je je dossier altijd aanpassen in het CIR, behalve:

Wanneer de woonmaatschappij je dossier onderzoekt.
Wanneer je een aanbod kreeg voor een woning.

Stap 5: Ontvang bevestiging van je dossier

Je ontvangt een bevestiging met dossiernummer en dossierstatus ‘ingeschreven’. Je vindt je dossierstatus terug in het CIR, onder ‘Mijn woningaanvraag’. Vanaf nu ben je officieel ingeschreven en sta je op de wachtlijst voor een sociale woning.

Wachtlijst voor een sociale woning

Een sociale woning krijgen zonder wachttijd is helaas zo goed als onmogelijk. De vraag naar sociale woningen is groter dan het aanbod. Daarnaast zijn er heel wat sociale woningen die aan renovatie toe zijn. Door corona lagen heel wat renovatieprojecten en investeringen stil. De officiële gemiddelde wachttijd is 4 jaar, maar uit rondvraag blijkt dat wachttijden soms oplopen tot 15 jaar.

Voorrang voor een sociale woning

Vanaf 1 januari 2024 krijgen kandidaat-huurders die lokaal verankerd zijn voorrang. Met andere woorden: Kandidaten die aantonen dat ze minstens 5 van de 10 voorbije jaren onafgebroken in de gemeente hebben gewoond waarin ze een sociale woning zoeken, krijgen voorrang.

Update: Vanaf 1 januari 2025 krijgen kandidaat-huurders die minstens 1 jaar werken in de gemeente waarin ze willen huren voorrang.

Stap 6: Jaarlijkse controle

Het CIR kijkt jaarlijks na of je nog steeds voldoet aan de inschrijvingsvoorwaarden, op de verjaardag van je dossier.

Voldoe je? Dan hoor je niets en is er geen actie vereist.

Voldoe je niet? Dan krijgt je dossier de status ‘Ingeschreven in onderzoek’. In deze situatie stuurt de woonmaatschappij je een brief om dit te melden. In die brief staat ook een termijn waarop je de nodige bewijsdocumenten moet uploaden. Dit termijn telt 30 dagen vanaf postdatum.

Let op: Tijdens de status ‘Ingeschreven in onderzoek’ kan je geen woonaanbod meer krijgen. Bezorg je geen bewijsdocumenten of voldoe je niet aan de controle van deze documenten? Dan schrapt het CIR je dossier en verlies je je plaats op de wachtlijst.

Stap 7: Ontvang een woonaanbod

Je ontvangt een woonaanbod per brief. De toewijzingsprocedure start. De status van je dossier verandert naar ‘In wacht – In aanbod’. Vanaf dan kan je geen aanbod meer ontvangen van dezelfde of een andere woonmaatschappij. Alsook kan je dan geen aanpassingen meer doen in je dossier.

Aanvaard je het aanbod? Dan schrapt het CIR je als kandidaat-huurder. Contacteer de verhuurder over zaken zoals:

De huurprijs en waarborg.
Het huurcontract.
Afspraken over wanneer je de sleutel krijgt en in de woning kan.
Afspraken over wanneer je als huurder samen met de verhuurder de plaatsbeschrijving opstelt.
…

Weiger je het aanbod? Dan zijn er 3 gevolgen, afhankelijk van de soort weigering:

Bij een gegronde weigering kan je meteen een nieuw aanbod krijgen.
Weiger je eenmaal ongegrond of reageer je één keer niet, dan geldt er een sanctie van 3 maanden wachttijd en verlies je je huurpremie.
Weiger je tweemaal ongegrond of reageer je twee keer niet, dan schrapt de woonmaatschappij jouw dossier.

Update: Vanaf 1 januari 2025 gelden er geen sociale huurcontracten van onbepaalde duur meer. Dit noemt men ook wel eens ‘contracten voor het leven’. Deze contracten zal men omzetten naar contracten van 9 jaar.

Doorstroompremie

Sociale huurders die werken terwijl ze een sociale woning huurden, bouwen tijdens de huurperiode een doorstroompremie op. Dit bedrag loopt op tot 2.500 euro. De Vlaamse overheid betaalt de premie uit wanneer je als sociale huurder overstapt naar de private woningmarkt.

Bronnen: Antwerpen, Vlaams Woningfonds, Vlaanderen

Wil je dit artikel als bron vermelden? Gebruik dan:

Stiasteny, L. (2024, 9 februari). Inschrijven voor een sociale woning huren. Appartement.be. Geraadpleegd op (datum XX/XX/202X), van https://www.appartement.be/inschrijven-voor-een-sociale-woning/