3D geprinte woning of appartement: Alles wat je moet weten

Er staat een 3D geprinte woning in België. Hoe werkt 3D printen? Wat zijn de voordelen en bedenking? Zijn er nog meer 3D geprinte woningen op komst? Lees het hier!

Wat is 3D-printen?

3D-printen is een technologie waarbij een printer digitale ontwerpen omzet in fysieke objecten door laagje per laagje materiaal te printen in de hoogte. Het meest populaire 3D print-materiaal is een vorm van plastiek (polycarbonaat, polypropyleen, ABS, PET).

In principe kan je ook metaal en hout printen. Hierbij worden kleine metaal- of houtfibers gemengd met PolyLactic Acid. PolyLactic Acid is een biologisch afbreekbare stof dat gemaakt wordt van zetmeelrijke planten. De stof is doorzichtig en stevig zoals ABS.

Hoe werkt 3D-printen in de woningbouw?

Zo werkt het maken van een 3D-geprinte woning:

Voorbereidingen:
- Een architect tekent een groot digitaal CAD-ontwerp met aanduidingen waarop de printer moet printen:
  - Hij geeft aan waar de muren, vloeren en andere structurele elementen moeten komen én hoe hoog deze gebouwd moeten worden.
  - Hij moet de woning ontwerpen zodat deze voldoet aan de woningkwaliteitsnormen.
  - In de muren laat de ontwerper meestal een leegruimte om isolatie, elektriciteit en leidingwerk te plaatsen.
- De bouwfirma voorziet een grote 3D-printer die speciaal ontworpen is om bouwmaterialen zoals beton te printen.
- De bouwfirma moet een goede fundering voorzien op de bouwgrond die stevig genoeg is om de betonstructuur te dragen.
Tijdens het printen:
- De bouwfirma voorziet een goede betonmixer die de beton perfect mixt en met weinig lucht naar en in de 3D-printer vervoert.
- De bouwfirma moet tijd inlassen om de lagen betonstructuur lang genoeg te laten drogen, zodat deze sterk genoeg is om de volgende lagen te dragen.
- De bouwfirma moet andere structuren toevoegen naarmate de bouw vordert, bv. Stevige kaders voor ramen en deuren.
- De bouwfirma controleert of het printen juist gebeurt. Kloppen de uitsparingen? Is de consistentie van de betonmix juist?
Na het printen:
- De bouwfirma moet de woning afwerken. O.a. isoleren, leidingen trekken, elektriciteit aanleggen, verwarming, verlichting en sanitair installeren, terras aanleggen, vloer plaatsen etc.
- Een deskundige moet het pand inspecteren en testen of alles klopt en veilig is.
- De bouwfirma moet de verplichte woningdocumenten voorzien.

Hoe maakten ze de 3D geprinte woning in België?

In 2020 werkten meerdere projectpartners samen aan het project “Co-creatie: 3D-Printen met Ondernemingen” of “C3PO” om een woning te printen met een 3D-betonprinter. De woning staat in Westerlo, heeft 2 verdiepingen en werd ter plaatse op de bouwgrond geprint.

In het filmpje hieronder vind je een timelapse van hoe ze de woning geprint hebben en het resultaat met de afgewerkte woning:

Wat zijn de voordelen van een 3D geprinte woning?

De bouw is sneller: Op 15 dagen tijd is de woning geprint.
De bouw is goedkoper: Er zijn significant lagere arbeidskosten, er is minder transport voor nodig en is minder bouwafval.
De bouw is energiezuiniger: Bouwen met 3D-printen is energiezuiniger dan met traditionele bouwmethoden en verbruikt significant minder CO2-uitstoot.
Het ontwerp is flexibeler: Je kan complexe, organische vormen creëren zonder extra kosten of technische complicaties.
3D printen brengt meer mogelijkheden in de toekomst in de woningbouw:
- Jobcreatie voor programmeurs, materiaaldeskundigen, …
- 3D-printen met milieuvriendelijkere, duurzame materialen bv. gerecycleerd materiaal.
- 3D-printen met autonome robots en drones die het bouwproces volledig automatiseren op bv. afgelegen bouwgronden in de bergen.
- 3D-printen van verplaatsbare of mobiele, tijdelijke (goedkopere) woningen met lichtere materialen. Bv. sociale woningen, noodwoningen bij natuurrampen.
- 3D-printen van infrastructuren zoals bruggen, tunnels, snelwegen, viaducten etc.

Wat zijn de bedenkingen en kritieken?

Er zal een verlies zijn van banen in de bouwsector.
Tot nu toe zijn de meeste 3D-geprinte woningen proefprojecten. Massaproductie 3D-printen moet nog getest worden en geeft mogelijks andere moeilijkheden.
Bestaande bouwvoorschriften, -normen en -wetgeving zijn niet afgestemd op het concept van 3D-geprinten. Je kan moeilijkheden krijgen bij bv. vergunningen en verzekeringen aanvragen.
3D print-materialen zijn vaak minder sterk dan traditionele bouwmaterialen. De techniek staat in de kinderschoenen, waardoor de meeste kopers willen afwachten wat de levensduur van de woning brengt.

3D geprinte woning betonstructuur — Afbeelding: 3D geprinte betonstructuur

Bronnen: Insider Art (Youtube), Kamp C, VRT

Wil je dit artikel als bron vermelden? Gebruik dan:

Stiasteny, L. (2024, 9 augustus). 3D geprinte woning of appartement: Alles wat je moet weten. Appartement.be. Geraadpleegd op (datum XX/XX/202X), van https://www.appartement.be/alles-over-een-3d-geprinte-woning-appartement/

Gerelateerde artikels: