Leegstandsheffing: Alles wat je moet weten

Heb je een woning of gebouw in Vlaanderen dat leeg staat? Dan moet je mogelijks leegstandsheffing betalen. Lees hier wat leegstand inhoudt, welke soorten er zijn, wanneer je de heffing moet betalen en hoe het proces verloopt.

Inhoud

• Wat is leegstand?
• Wat is leegstandsheffing?
• Heffing op ongeschikte en onbewoonbare woningen
• Heffing op leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsgebouwen

1. Wat is leegstand?

Leegstand verwijst naar woningen of gebouwen die gedurende een bepaalde periode niet worden gebruikt volgens hun functie.

2. Wat is leegstandsheffing?

Als je woning of gebouw meer dan 12 opeenvolgende maanden is opgenomen in de Vlaamse inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen (VIVOO), dan geldt er in het Vlaamse Gewest een Vlaamse gewestbelasting op leegstaande en en verwaarloosde bedrijfsgebouwen en woningen.

Sommige Vlaamse gemeenten (lijst) heffen zelf belastingen op leegstaande woningen. In dat geval moet je géén Vlaamse gewestbelasting meer betalen.

Er zijn 2 soorten leegstandsheffing:

• heffing op ongeschikte en onbewoonbare woningen.
• heffing op leegstand en verwaarlozing van bedrijfsgebouwen.

3. Heffing op ongeschikte en onbewoonbare woningen

Heffing op ongeschikte en onbewoonbare woningen noemt men ook wel “krotbelasting”.

3.1. Wanneer moet je leegstandsheffing betalen?

Je moet leegstandsheffing betalen:

• als je gebouw of woning voor  12 opeenvolgende maanden in deze inventaris van ongeschikt of onbewoonbaar verklaarde woningen is opgenomen.
• nadat je het aanslagbiljet ontvangt. Deze krijg je in het kwartaal dat volgt op het kwartaal waarin de verjaring van de opname in de inventaris valt.

Dus stel: Je gebouw werd op 15 maart 2024 opgenomen (= Q1 2024) in de inventaris, dan krijg je een aanslagbiljet in Q2 2025 opgestuurd. Dit is dus tussen 1 april 2025 en 30 juni 2024.

3.2. Hoe verloopt de opname in de inventaris?

Wonen in Vlaanderen neemt je woning automatisch op in de inventaris. De inventarisbeheerder stuurt je een brief in het kwartaal dat vlak voor de verjaardag van je inventarisopname voorgaat.

In het kwartaal dat volgt op de verjaring van de opname van je woning, ontvang je een aanslagbiljet van de Vlaamse Belastingdienst als je de belasting moet betalen.

3.3. Wat zijn de tarieven van leegstandsheffing op woningen?

De Vlaamse gewestbelasting hangt af van het jaar waarin je opgenomen werd in de inventaris en het aantal jaren dat je hierin staat.

3.3.1. De formule Vlaamse gewestbelasting voor leegstand (vanaf 2021):

Vlaamse leegstandsheffing = B x (P + 1)

Waarbij:

• B = het basistarief van dat jaar.
• P = het aantal periodes van 12 maanden dat je woning of gebouw zonder enkele pauze is opgenomen in de inventaris (met een max. van 4 jaar).

(Bron tabel: Vlaanderen)

3.3.2. De formule Vlaamse gewestbelasting voor leegstand (vóór 2021):

Vlaamse leegstandsheffing = KI x (P + 1)

Waarbij:

• B = het geïndexeerd kadastraal inkomen van je woning of gebouw (met een min. van 990 euro).
• P = het aantal periodes van 12 maanden dat je woning of gebouw zonder enkele pauze is opgenomen in de inventaris (met een max. van 4 jaar).

3.3.3. De gemeentebelasting voor de leegstandsheffing:

• Voor een kamer is dit minstens 500 euro.
• Voor elke ander type woning is dit minstens 990 euro.

Let op:

• Deze tarieven variëren per gemeente. Bekijk de tarieven en berekening per gemeente via website Vlaanderen.
• De tarieven stijgen elk jaar dat het pand op het register blijft staan.

3.4. Wie moet de leegstandsheffing betalen?

Dit hangt af van of de woning wel of niet verkocht werd en of je dit tijdig meldde aan de inventarisbeheerder:

• Om deze verkoop officieel te maken, moet je een formulier genaamd “Kennisgeving overdracht zakelijk recht” invullen en ondertekenen als verkoper en koper.
• Je moet dit formulier binnen 30 dagen na het verlijden van de notariële akte doorsturen naar de inventarisbeheerder.

3.4.1. Als de woning niet werd verkocht in het aanslagjaar

De persoon die de belasting moet betalen, is de persoon die op het moment van het aflopen van de eerste periode van 12 maanden (dat het pand is opgenomen in de inventaris) volle eigendom, vruchtgebruik of recht van opstal of recht van erfpacht op het gebouw heeft.

Als het formulier niet op tijd of niet juist hebt ingevuld, dan:

• Vanaf 2021: is de koper de belastingplichtige.
• Vóór 2021: is de verkoper de belastingplichtige.

Let op: Als de notariële akte voor 2021 verleed, dan moet je de verkoop aangeven aan de Vlaamse Belastingdienst én de inventarisbeheerder binnen 7 kalenderdagen.

3.4.2. Als de woning wel werd verkocht in het aanslagjaar

De persoon die de belasting moet betalen, is de koper van de woning.

3.5. Vrijstellingen van de leegstandsheffing

In een aantal gevallen geldt er een vrijstelling op de belasting. Deze vrijstelling moet je aanvragen met een aanvraagformulier en de nodige bewijsstukken. De inventarisbeheerder zal je de vrijstelling officieel toekennen. In deze gevallen ontvang je normaal gezien geen aanslagbiljet.

Vrijstellingen:

• Je woning staat te koop of te huur.
• Je verblijft in een erkende ouderenvoorziening.
• Je woning werd getroffen door een ramp of overmacht.
• Je kreeg de woning in zijn geheel of gedeeltelijk bij erfopvolging of testament.
• Je sloot een renovatiecontract af voor je woning en hebt hiervoor de nodige vergunningen.
• Je voert renovatiewerken uit voor minstens 10.000 euro, waarvoor geen vergunningen nodig zijn.
• De gemeente je woning in sociaal beheersrecht neemt en deze dus zal renoveren en later verhuren als sociale woning.
• Je woning ligt binnen de grenzen van een goedgekeurd onteigeningsplan of waarop een onteigeningsplan wordt voorbereid.
• Je gebruikt de woning volledig en uitsluitend als hoofdverblijfplaats én je hebt geen andere woning. Dit moet je vastleggen in een verklaring op eer.
• …

Let op: De vrijstellingen kunnen afwijken per gemeente. Als je een vrijstelling aanvraagt, moet je wel bewijsstukken meesturen (facturen, offertes, foto’s, officieel document, verklaring van je notaris of makelaar etc.).

3.6. Opschorting van de leegstandsheffing

In een aantal gevallen mag je de belasting laten opschorten. Deze opschorting moet je aanvragen met een aanvraagformulier en de nodige bewijsstukken. De inventarisbeheerder zal je de opschorting officieel toekennen.

Gevallen voor opschorting:

• Als je nieuwe eigenaar bent van de woning kan je 2 jaar opschorting krijgen (voorwaarden).
• Als je een omgevingsvergunning hebt voor de sloop van je woning kan je 2 of 4 jaar opschorting krijgen (voorwaarden).
• Als je een gedetailleerd renovatieschema hebt én je de woning werkelijk renoveert kan je 2 of 4 jaar opschorting krijgen (voorwaarden).

4. Heffing op leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsgebouwen

De opbrengsten van deze belasting worden gestort aan het BRV-fonds. De Vlaamse Overheid gebruikt het BRV-fonds om leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsgebouwen te verbeteren. Dit doen ze in de vorm van subsidies.

Je checkt “Mijn Dossier Bedrijfsgebouwen” via het Digitaal loket.

4.1. Wanneer moet je leegstandsheffing betalen?

Als een bedrijfsgebouw:

• vochtproblemen heeft.
• de stabiliteit of veiligheid niet meer verzekert.
• “leegstaand” is: wanneer je meer dan 50 procent van de totale vloeroppervlakte niet benut.
• verwaarloosd is: wanneer er duidelijke gebreken zijn aan buitenmuren, schoorstenen, dakbedekking, dakgebinte, buitentimmerwerk, kroonlijst, dakgoten, trappen of liften.
• algemeen verwaarloosd is: wanneer meer dan de helft verwaarloosd is.
• beperkt verwaarloosd is: wanneer de helft of minder dan de helft verwaarloosd is.

Je moet de heffing betalen in het kalenderjaar dat na het derde opeenvolgend jaar dat het gebouw in de inventaris is opgenomen, volgt.

Dus stel: Je gebouw werd op 15 maart 2024 opgenomen in de inventaris, dan krijg je een aanslagbiljet in 2027 opgestuurd.

4.2. Hoe verloopt de opname in de inventaris?

Elke gemeente verstuurt elk kalenderjaar een lijst van bedrijfsruimtes en bedrijfsgebouwen aan het Departement Omgeving. Het Departement besluit welke gebouwen zij wel of niet registreert in de inventaris.

Vervolgens stuurt het registratieattest via een aangetekende brief aan de eigenaar van het gebouw.

4.3. Wat zijn de tarieven van leegstandsheffing op bedrijfsruimtes?

De Vlaamse gewestbelasting hangt af van het geïndexeerd kadastraal inkomen van het gebouw op 1 januari van het aanslagjaar.

• De belasting is minstens 3.700 euro.
• Voor niet-landbouwbedrijven is de belasting minstens 2,47 euro per vierkante meter oppervlakte van het terrein (zoals aangegeven in het kadaster).

4.3.1. De tarieven voor leegstandsheffing op bedrijfsruimtes:

4.4. Wie moet de heffing betalen?

De persoon die de belasting moet betalen, is de persoon die op het 1 januari van het aanslagjaar de volle eigendom, vruchtgebruik of recht van opstal of recht van erfpacht op het gebouw heeft.

4.5. Vrijstellingen van de leegstandsheffing

We vonden geen informatie over vrijstellingen op deze heffing. Neem contact op met de inventarisbeheerder als je beroep wil doen op de heffing of als je je ruimte wil laten opschorten of schrappen.

Verstuur een aangetekende brief (!) met bewijsstukken (foto’s, plannen, vergunningen, verklaring van de burgemeester) naar de inventarisbeheerder:

Departement Omgeving
Afdeling Gebiedsontwikkeling, omgevingsplanning en -projecten
Leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsruimten
Koning Albert II-laan 15 bus 551
1210 Brussel

Let op: De inventarisbeheerder beschouwt e-mails en gewone post niet als officiële aanvragen. Deze aanvragen behandelt hij/zij dus niet.

4.6. Opschorting van de leegstandsheffing

In een aantal gevallen mag je de belasting laten opschorten. Deze opschorting moet je aanvragen met een aangetekende brief en de nodige bewijsstukken. De inventarisbeheerder zal je de opschorting officieel toekennen.

Gevallen voor opschorting:

• Als je nieuwe eigenaar bent van de woning kan je 2 jaar opschorting krijgen (voorwaarden).
• Als je een geheel of gedeeltelijke bedrijfsruimte hebt die in goede staat is (en dus niet verwaarloosd) kan je 1 jaar opschorting krijgen (voorwaarden).
• Als je een vernieuwingsvoorstel aanmaakte voor je bedrijfsruimte kan je een opschorting krijgen van 2 jaar (voorwaarden).
• Als je een aanvraag tot schrapping doet (voorwaarden).
• Als je bedrijfsgebouw is opgenomen in een inventaris bij een brownfieldconvenant (voorwaarden).
• Als je bedrijfsgebouw deel is van een bodemsaneringsproject dat conform is verklaard door de OVAM (voorwaarden).

Bronnen: Stad Antwerpen, Vlaanderen, Vlaio

Wil je dit artikel als bron vermelden? Gebruik dan:

Stiasteny, L. (2024, 12 juli). Leegstandsheffing: Alles wat je moet weten. Appartement.be. Geraadpleegd op (datum XX/XX/202X), van https://www.appartement.be/alles-over-de-leegstandsheffing

Gerelateerde artikels:

• Het kadastraal inkomen volgens wetgeving
• Begrippenlijst – Appartement.be